Suspiria (2018) là một phim kinh dị có đa tầng ý nghĩa, bao gồm huyền bí – tôn giáo – chính trị – lịch sử – văn hóa. Nó không chỉ liên quan đến nước Đức mà còn trải rộng đến cả loài người. Nếu bạn muốn hiểu phim theo lẽ thường, bạn có thể tham khảo thêm ở các bài viết khác trên mạng, bài này tôi chỉ phân tích sâu thêm những hàm ý được ẩn giấu trong phim. Tên phim tiếng Việt là Vũ Điệu Tử Thần, IMDb là 6.8, nhớ xem phim trước khi đọc bài, sau khi đọc bài thì bạn có thể phải xem lại lần thứ 2.
Trước tiên tôi sẽ nói về bối cảnh của phim. Từ rất xa xưa, trước khi Đức Jesus đến thế gian, có nhiều truyền thuyết nói về 3 phù thủy, họ được gọi là 3 bà mẹ. Gồm mẹ của sự thở dài – Mater Suspiriorum tên là Helena Markos (con gái thứ 1), bà ấy có sự khôn ngoan; mẹ của nước mắt – Mater Lachrymarum (con gái thứ 2), chúng ta không biết tên bà ấy, đại diện cho sắc đẹp và nhục cảm thân xác; mẹ của bóng tối – Mater Tenebrarum (con gái thứ 3), đại diện cho cái chết và tàn nhẫn. Năm 1977 ở tây Berlin, nơi này có một học viện múa được điều hành bởi những phù thủy, người sáng lập có tên là “Markos” và bà ấy tự nhận là một trong 3 bà mẹ. Susie đến từ Mỹ, cô xin vào học viện để học múa.
Đến cảnh cuối của phim, “Susie” tự nhận mình là Suspiriorum, vậy phù thủy có tên “Markos” thật sự là ai? Nếu bạn chú ý kỹ phim, sẽ có phân cảnh một cô bé muốn rời Mỹ để đến Berlin, cô bé bị người chị (con gái thứ 1) trách mắng, cô bé được gọi với cái tên Susie. Vậy kẻ tự xưng là “Markos” thì thật sự là Lachrymarum, bà ta giả mạo Suspiriorum. Còn Suspiriorum thì dùng tên của Lachrymarum. Nhưng tại sao họ lại không nhận ra nhau khi gặp gỡ? Bởi vì họ là phù thủy, chúng ta sẽ không biết được họ đã thay đổi qua bao nhiêu thân xác của con người.
“Susie” hỏi: ai đã xức dầu cho ngươi? “Markos” đáp: là Suspiriorum. “Susie” nói: ta là Suspiriorum. (Có lẽ khi Lachrymarum bị người mẹ phạt, thì cô ấy được người chị xức dầu)
Câu chuyện đau thương của nước Đức
Không khó để chúng ta có thể nhận ra rằng hàm ý của bộ phim có liên quan đến lịch sử và chính trị của nước Đức. Chúng ta thấy các giáo viên của học viện đang có sự chia rẽ, vài người ủng hộ “Markos”, vài người khác ủng hộ Blanc. Đó là sự chia rẽ của nước Đức thành đông Đức và tây Đức. Nghi lễ hiến tế có thể hiểu là một mật ước để 2 nửa của nước Đức hợp thành một. Do đó bất kỳ kẻ nào muốn phá hoại nó đều sẽ bị tiêu diệt.
“Susie” đến từ Mỹ, Olga đến từ Liên Xô, Sara đến từ Pháp. Có thể hiểu đó là những mật vụ mà nhiều nước đã cài cắm vào nước Đức, vũ điệu của “Susie” đã làm Olga bị biến dạng. Tại sao “Susie” làm được điều đó? Vì cô ấy hiểu rõ “vũ điệu” của người Đức hơn Olga. “Vũ điệu” này có thể ám chỉ cái vô thức hoặc văn hóa của người Đức. Không cần biết bạn thuộc quốc gia nào (trừ người Do Thái, vì sẽ nguy hiểm), nếu bên trong bạn có tư tưởng giống như người Đức, bạn sẽ được xem như một người Đức thật sự.
Ở đây ta cũng thấy sự đa tầng về ý nghĩa của bộ phim, các cô gái có thể đến từ nhiều quốc gia khác nhau, tất cả họ đều biết “vũ điệu”, nghĩa là họ có thể được xem là người Đức, nhưng kẻ nào không xem lợi ích của nước Đức là trên hết đều sẽ bị “con quỷ” giết chết. “Con quỷ” đó là Tenebrarum, nó đại diện cho chủ nghĩa dân tộc cực đoan của Đức (chủ nghĩa phát xít). Bạn có nhớ khi “Markos” nói với “Susie” là hãy chối bỏ người mẹ của cô ấy, khi đó bà mẹ nằm trên giường đã thật sự nóng giận, bà ấy đã lệnh cho con gái thứ 3 (con quỷ) đến để giết chết con gái thứ 2.
Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?
Trong một cảnh khác, trong nhà người mẹ có dòng chữ “Mẹ là người phụ nữ có thể thay thế bất kỳ ai, nhưng không ai có thể thay thế được vị trí đó“. Câu nói này là một sự thật về người mẹ, chúng ta cũng có thể hiểu theo nghĩa quốc gia / dân tộc. Khi tôi giải thích theo từng hàm ý, bạn đừng liên kết các hàm ý lại với nhau, nhớ tách biệt nó ra.
Sự tranh đấu nội bộ luôn là một sự đau đớn, giống như một bà mẹ đang xé lồng ngực của mình. “Markos” dùng phép thuật chặt đầu Blanc là ám chỉ về bức tường Berlin, máu đã phun ra từ cổ của Blanc.
Ngoài việc nói về sự hợp nhất nước Đức, bộ phim còn nói đến phong trào nữ quyền ở Đức. Trước chiến tranh thế giới thứ 2, đàn ông nắm quyền chủ đạo ở Đức, nhưng sau chiến tranh, chúng ta thấy phụ nữ đã bắt đầu thay thế cho họ. Sau khi hợp nhất nước Đức, vị thủ tướng đầu tiên là nam, nhưng thủ tướng thứ 2 là nữ, đó là bà Angela Merkel, bà ấy cũng được mọi người gọi với cái tên thân thiện là Mutti (nghĩa là mẹ). Trong điệu múa của “nghi lễ”, ban đầu chúng ta thấy người đứng cao nhất là nam, sau đó “Susie” đứng ở vị trí trung tâm.
Sau khi nước Đức trải qua chiến tranh, phần lớn những người đàn ông tài ba của đất nước này đều đã chết, phần còn lại trong họ chỉ là những người già hoặc những kẻ ăn bám. Đây là một nỗi đau vô cùng lớn đối với nước Đức. Do đó phụ nữ Đức phải thay thế vai trò của đàn ông, họ phải đóng cả 2 vai trò, vừa là cha vừa là mẹ, phụ nữ Đức đã giúp nước Đức trở lại vị thế đứng đầu châu Âu, tôi khâm phục họ.
Có một cảnh trong phim, khi Blanc yêu cầu một học viên nam nhảy cao, sau đó bà ấy trừng phạt anh ta, rồi ôm ấp anh ta như đứa con. Đó là sự giận dỗi và thương yêu của phụ nữ Đức đối với đàn ông Đức. Josef Klemperer là đại diện cho đàn ông Đức sau chiến tranh, họ cảm thấy hỗ thẹn vì sai lầm của họ, vì vậy Klemperer luông cố gắng chuộc lại lỗi lầm bằng cách tìm những cô gái mất tích. Cuối phim, những gì “Susie” nói đã thể hiện sự tha thứ của phụ nữ Đức đối với họ.
Ý nghĩa của 3 bà mẹ
Có một cảnh trong phim, bà mẹ nhìn đứa con gái thứ 3 (bóng tối) và nói rằng bà ấy cảm thấy hỗ thẹn vì đứa con này, nhưng đó là do tội lỗi của chính bà ấy. Vì người mẹ đã quá nghiêm khắc với những người con. Đó là sự hỗ thẹn của nước Đức, nó cũng là sự hỗ thẹn của loài người. Vì “bóng tối” – chủ nghĩa dân tộc cực đoan đều tồn tại trong tất cả chúng ta.
Suspiriorum là lý tính – tinh thần, Lachrymarum là cảm xúc – bản năng. Trong thời trung cổ, con người quá đề cao tinh thần, họ nghiêm khắc với những cảm xúc của bản năng. Sau “kỷ nguyên ánh sáng”, khi bước vào thế kỷ 20, con người lại chạy theo nhu cầu vật chất, bản năng. Điều đó khiến sinh ra sự cực đoan, ngu dốt, độc ác, vô cảm, chúng ta có thể gọi chung là “bóng tối”.
Hoặc có thể lấy nước Đức làm ví dụ, nước Đức là trung tâm của triết học, và bạn đã thấy những chủ nghĩa nào đã sản sinh ra từ nơi này. Hoặc sự cực đoan trong tôn giáo cũng sẽ sinh ra chiến tranh và chết chóc. Hoặc chủ nghĩa tiêu dùng thời hiện đại đang hủy hoại trái đất. Con người luôn cần sự cân bằng giữa lý trí và cảm xúc; thân xác và tâm hồn.
Ý nghĩa của vũ điệu
Vũ điệu mà chúng ta thấy là của loài giun đất, nó cũng có nhiều ý nghĩa. Nó thể hiện sự vươn lên của người phụ nữ Đức từ đống tro tàn của chiến tranh. Giun đất là loài lưỡng tính, nó sẽ không chết nếu cái đầu không bị tổn thương, nó có màu đỏ. Vì vậy bạn thấy màu đỏ trong phim, và các cô gái không chết nếu đầu của họ còn nguyên vẹn. Và trong nhóm múa có cả nữ và nam.
Loài người cũng có thể nói là loài lưỡng tính (tôi không muốn chống lại tôn giáo trong vấn đề này, tôi sẽ giải thích thêm). Loài người là đơn tính, tuy nhiên giới tính thứ 2 của chúng ta bị ẩn sâu bên trong cơ thể. Đó là lý do chúng ta có thể chuyển giới nếu thay đổi hoocmon.
Kinh thánh cũng có nói rằng người nữ được tạo ra từ xương sườn của người nam, và họ là một. Bạn phải hiểu điều này theo tính ẩn dụ, đừng nhìn vào sự việc là người nam được tạo ra trước hay người nữ được tạo ra trước. Lý trí là đặc tính của nam, cảm xúc là đặc tính của nữ? Không phải vậy, điều đó được tạo ra do quá trình lịch sử. Trong thời hiện đại, phụ nữ không thua nam giới về lý trí hoặc trí tuệ, và nam giới cũng không thua nữ giới về cảm xúc.
Lịch sử và vấn đề nữ quyền
Khi khoa học còn chưa phát triển, con người phải dựa vào sức mạnh thể xác để tồn tại, đó là ưu thế của nam giới, vì vậy nam giới nắm quyền. Nhưng trong thời hiện đại, sự tồn tại là nhờ vào trí tuệ, ưu thế của nam giới đã giảm, chúng ta thấy sự cân bằng về quyền lực giữa nam và nữ.
Nếu lịch sử đưa nam giới vào vị thế độc tôn, thì trong hiện tại cũng chính nó có thể khiến nam giới bị truất quyền. Vì sao? Vì lịch sử đã tạo cho nam giới có tính hung hăng, họ thích chiến tranh, thích tàn phá, thích giết chóc. Thời nay nếu xẩy ra chiến tranh thì đó là sự hủy diệt, là thế giới kết thúc. Sẽ an toàn hơn nếu nữ giới nắm quyền, và đây cũng là một xu hướng đang hình thành. Nước Anh, nước Đức, nước Na Uy, nước Phần Lan, và nhiều quốc gia khác. Tuy nhiên vũ khí của phụ nữ rất đáng sợ, là chiếc móc câu trong phim, là quyền lực mềm như phép thuật của phù thủy.
Ý nghĩa của hình trái tim được khắc trên tường
Hình trái tim trong phim cũng mang nhiều ý nghĩa, nó có thể nói về các nhân vật trong phim, chiến tranh đã ngăn cách họ. Khi nhìn thấy chữ A và chữ J thì bạn nghĩ đến điều gì? Rất trùng hợp là tên của bà thủ tướng Đức và người chồng hiện tại đều bắt đầu bằng những chữ đó. Hoặc A là Adam tượng trưng cho con người xác thịt với các nhu cầu của bản năng, và J là Jesus là tượng trưng cho tình yêu và sự vị tha.
Mỗi nửa của trái tim có thể đại diện cho bất cứ điều gì, nam – nữ, lý trí – cảm xúc, thân xác – linh hồn, khoa học – tôn giáo, vật chất – tinh thần. Kể cả trong chính trị cũng thế, chúng ta lấy các nước bắc Âu làm ví dụ, tinh thần tư bản chủ nghĩa và tinh thần xã hội chủ nghĩa đều có trong những nước thuộc loại tiến bộ nhất này.
Nói tóm lại, chỉ cần có sự yêu thương, chúng ta sẽ có tất cả mọi thứ, có hòa bình, có hạnh phúc, có tự do, không chiến tranh, không giết chóc, không khổ đau, không phân biệt, không cô đơn.
Ý nghĩa của “cảnh hậu tín dụng”
Đây là những đoạn được thêm vào sau khi phim đã chấm dứt, chúng ta thấy “Susie” đang phù phép cho ai đó, và tay cô đang cầm một cái ống nhòm. Bạn phải cẩn thận với phụ nữ Đức, vì họ đều có phép thuật, bạn đừng mong nhìn lén được họ (cười).
Cảm ơn các bạn đã đọc bài, nhớ chia sẽ bài viết và giới thiệu Chí Blog đến mọi người, và tích cực “cứu tế” để mình có thêm động lực viết bài nghen.
OCB – ngân hàng phương đông, tk: 0003100008898001, NGUYỄN MINH CHÍ, chi nhánh Thủ Đức. Hoặc: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
…………….
Top 120 Best review phim ý nghĩa trên Chí Blog
Những phim được tôi giải mã khác nhiều người, hoặc giúp bạn dễ hiểu hơn: Donnie Darko, Arrival , AVENGERS Endgame, Mystic River , Interstellar , Shutter Island , Midsommar , Inception, 12 Monkeys , The Fountain …
Cảm ơn các bạn đọc bài, nhớ Like và Share bài viết. God bless you! Thanks
About Author
