Tôi rất khâm phục bộ phim Donnie Darko (2001), vì nó là cái bẫy kéo dài đã khiến vô số người xem rơi vào bẫy. Nó giống như nụ cười của Dani trong Midsommar, hoặc như “quân đoàn 12 Monkeys” trong phim 12 Monkeys, hoặc như vẻ đẹp của Thomasin trong phim The Witch, hoặc như Inception, Shutter Island, Interstellar, Arrival. Cái bẫy trong phim này rất sâu, bởi vì nó mang yếu tố khoa học, và tâm linh sai lầm, mà cả 2 thứ đó đều đẹp rực rỡ trong mắt con người. IMDb 8.0
Tuy tôi hiểu phim khác với tất cả mọi người, tôi cũng phải cảm ơn những bài viết của nhiều người khác. Đối với những bộ phim tương tự như Donnie Darko thì trí tuệ của một người là không đủ, chúng ta cần vô số những mảnh ghép thì mới có thể hợp lại thành một bức tranh tổng thể toàn cảnh.
Để giải mã đúng phim này, thì bạn phải dựa vào 5 yếu tố hoặc chi tiết quan trọng:
(1) Cuốn sách The Philosophy Of Time Travel phải hiểu như kinh thánh hoặc truyện ngụ ngôn. Nghĩa là chúng ta phải hiểu theo hàm ý.
(2) Lời nói của Donnie: “Trừ khi thầy đi cùng con đường với Chúa trời” (phút thứ 73).
(3) Lời của bà bác sĩ tâm lý khi nói với Donnie: “cậu là người theo thuyết bất khả tri, đó là những người tin rằng không có chứng cứ gì về sự tồn tại của Chúa trời nhưng không phủ nhận khả năng Chúa trời là có thật” (phút thứ 104).
(4) Sự sống không bắt nguồn từ cái chết của người khác. Nếu có, thì đó là sự hy sinh của bản thân để người khác được sống. Sự sống không bắt nguồn từ bạo lực và tàn phá.
(5) Nội dung trong lá thư của Donnie gửi cho bà già tử thần.
Giải thích của đa số:
Hầu hết mọi người cho rằng những gì diễn ra trong không gian tiếp giáp đều là hành động cứu thế giới khỏi bị diệt vong, và mọi người phải hoàn thành sứ mệnh của họ. Donnie là người được chọn. Bạn nên đọc các bài trên mạng để hiểu thêm.
Giải thích của tôi:
Chương 5 trong cuốn sách nói về “kẻ được ban sự sống”, người này có những khả năng là sức mạnh, điều khiển được suy nghĩ, lửa và nước, khả năng dịch chuyển mọi thứ từ xa (khẩu súng). Với định nghĩa này, “kẻ được ban sự sống” có thể là bất kỳ ai. Nhưng không phải ai cũng có thể trở thành “kẻ được ban sự sống”, bởi vì đa số con người không điều khiển được suy nghĩ của chính họ, điều họ làm thường bị dẫn dắt bởi người khác. Trong phim chúng ta thấy duy nhất chỉ có Donnie là thoát khỏi sự điều khiển đó, nhưng chúng ta phải chờ đến cuối phim thì anh ấy mới hoàn toàn trở thành “kẻ được ban sự sống”, hoặc “kẻ được chọn”. Tại sao?
Nên nhớ rằng, mọi diễn biến trong không gian tiếp giáp (hoặc giấc mơ) đều do Frank thúc đẩy, mà Frank là “kẻ chết kéo theo”. “Kẻ chết” không hẳn là kẻ đã chết, chúng ta cần hiểu rằng “kẻ chết” là trong họ đã mang mầm móng của cái chết, hoặc mang đến cái chết cho người khác, ví dụ như Thanos trong phim AVENGERS Endgame. Bởi vì sự xúi giục của Frank mà rất nhiều người đã chết, kể cả bản thân anh ấy. Như vậy, cả quá trình đó thật ra là một cái bẫy chết người, chẳng có tận thế nào cả, tất cả chỉ là sự lừa dối của cái chết. Và sự lừa dối đó được bắt đầu bằng việc Frank cứu mạng Donnie, nó khiến Donnie tin rằng mọi điều Frank yêu cầu đều vì mục đích tốt đẹp.
Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?
Đa số những người tin Chúa đều tin vào thuyết định mệnh, nghĩa là mọi sự diễn ra đều được Chúa trời định sẵn. Nói cách khác, nếu một người tin thuyết định mệnh thấy được tương lai, họ sẽ làm giống như những gì đã thấy. Nhưng Donnie theo thuyết bất khả tri, những gì anh ấy thấy về tương lai không hẳn là ý định của Chúa trời, nếu nó là ý định của quỷ dữ thì sao? Và làm ngược lại những gì đã thấy mới là ý định của Chúa trời. Tôi đang kết hợp yếu tố (2) và (3) để giải thích cho lựa chọn của Donnie ở cuối phim.
Như vậy, khi Donnie lựa chọn cái chết, mọi sự sẽ không diễn ra như những gì Frank (kẻ chết) mong muốn. Sẽ không có chuyện Gretchen bị chết, mẹ và em gái của Donnie không chết, Frank không chết. “Kẻ được ban sự sống” phải được hiểu theo hàm ý, đó là người mang trong họ sự sống, và họ có thể mang đến sự sống cho người khác. Theo thuyết bất khả tri, lựa chọn của Donnie có thể là “cùng con đường với Chúa trời”, ứng với những điều mà cuốn sách đã nói “kẻ được ban sự sống đảm bảo định mệnh của nhân loại”. Định mệnh của nhân loại là gì? Là được tiếp tục sống, không phải là cái chết.
Tại sao Frank mang mặt nạ thỏ? Điều này có liên quan đến tác phẩm Đồi Thỏ, thỏ là loại động vật chỉ biết ăn và sinh sản. Dù cái chết sắp đến thì nó cũng không quan tâm, không những vậy, nó còn ngăn cản đồng loại tìm sự sống (bạn đọc Đồi Thỏ thì sẽ hiểu). Cảnh đầu của phim thể hiện Donnie đang trong một giấc mơ, nó cũng được giải thích trong Inception đấy, chúng ta thấy bản thân bỗng nhiên ở nơi nào đó mà không biết tại sao. Về động cơ máy bay, nó rơi qua “lỗ giun” từ tương lai đến hiện tại.
Tôi có thể giải thích theo cách khác. Định mệnh của Donnie là phải chết, nhưng Frank đã chỉ dẫn cho Donnie thấy một định mệnh khác, nó là một đường rẽ khác cho không gian chính. Donnie có thể sống bằng sự trả giá là cái chết của những người thân. Nếu chọn cách này, nó sẽ mang đến sự hủy diệt cho không gian chính. “Đảm bảo định mệnh nhân loại” là không làm theo điều “kẻ chết” mong muốn. Bạn thử nghĩ xem, điều Frank muốn Donnie làm có giống cách mà Hitler hoặc Thanos đã làm không?
Ý nghĩa phim
Phim giúp chúng ta định nghĩa lại mọi thứ, đặt biệt là về niềm tin. Sự sống bắt nguồn từ sự sống, không phải cái chết, dù đó là niềm tin tôn giáo hay niềm tin khoa học. Nếu con người có định mệnh, thì định mệnh đó phải là sự sống. Mọi định mệnh đặt trên nền tảng cái chết thì đều là dối trá.
Cuộc sống hiện thực có vô số sự xấu xa và ngu muội, điều chúng ta phải làm là nhìn rõ nó, nhìn rõ sự thật. Nhưng hãy đề phòng, vì sẽ có những “kẻ chết” lợi dụng sự thật đó để biến chúng ta thành con người tàn bạo và gieo rắc cái chết, biến chúng ta thành kẻ tham lam và ích kỷ. Họ quyến rũ chúng ta bằng những lý tưởng vô cùng lớn lao. Khi Frank nói với Donnie “thức dậy”, giác mạc mắt của Donnie mở rộng, đó không phải thức giấc, mà nó là sự chìm sâu vào cơn mộng du.
Đừng nhìn cuộc sống một cách máy móc hoặc rập khuôn, cuộc sống không chỉ có “sợ hãi và yêu thương”. Bởi vì sự rập khuôn sẽ mang con người đến sự cực đoan hoặc dối trá. Giống như lựa chọn cuối cùng của Donnie là không làm theo điều Frank muốn (khi Donnie thật sự thức giấc), Donnie không chọn “cứu nhân loại” mà chọn hy sinh bản thân để cứu những người anh ấy yêu thương. Đó là sự ích kỷ? Đôi khi sự ích kỷ như thế lại mang đến sự sống, và đôi khi làm theo sự lý tưởng lớn lao “cứu nhân loại” lại mang đến sự tận diệt. Cuộc sống vô cùng phức tạp.
Tận thế có thể là cái chết của chúng ta, nó cũng có thể là cái chết của tất cả những gì mà ta thương yêu. Cứu được mạng sống mình nhưng những gì có ý nghĩa đều mất hết thì cuộc sống đó cũng vô nghĩa.
Vật thể – động cơ máy bay rơi từ tương lai về hiện tại cũng có hàm ý. Quá nhiều người chỉ lo lắng cho tương lai, họ hủy hoại chính họ hoặc gia đình của họ trong hiện tại.
Đôi khi con người cần có chút hoài nghi, hoài nghi để nhìn rõ sự thật. Đừng giống như bà giáo viên tin tưởng Jim Cunningham, khi sự thật đã phơi bày mà vẫn không tin vào sự thật, đó là sự mù quáng.
Và cuối cùng, như những gì Donnie đã nói trong lá thư, dẫu thế giới có tồi tệ như thế nào đi nữa, chúng ta đừng tin nó là thật, hãy nghĩ nó chỉ là một giấc mơ tồi tệ, khi ta thức giấc, những điều tồi tệ đó sẽ biến mất, và cuộc sống tốt đẹp sẽ đến với chúng ta, vì có quá nhiều điều đáng mong đợi trong cuộc sống này.
Như vậy, bộ phim có thể hiểu theo nhiều nghĩa:
1/ sự việc diễn ra chỉ là giấc mơ, đoạn cuối phim là hiện thực.
2/ sự việc diễn ra là hiện thực, đoạn cuối phim chỉ là mơ.
3/ sự việc diễn ra là trong không gian tiếp giáp, đoạn cuối phim là trở về không gian chính.
Dù sự thật là gì, thì điều Donnie muốn vẫn là sự sống cho những gì mà anh ấy thương yêu.
Cảm ơn các bạn đã đọc bài, nhớ chia sẽ bài viết và giới thiệu Chí Blog đến mọi người, và tích cực “cứu tế” để mình có thêm động lực viết bài nghen.
OCB – ngân hàng phương đông, tk: 0003100008898001, NGUYỄN MINH CHÍ, chi nhánh Thủ Đức. Hoặc: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
Top 120 Best review phim ý nghĩa trên Chí Blog
About Author
