Top Gun Maverick là phim hành động bom tấn, Chí Blog – “website duy nhất siêu đa đa vũ trụ giải thích phim nghệ thuật” rất ít viết bài cho thể loại này, nhưng nếu bộ phim chỉ như những gì mà chúng ta thấy thì khó lòng được đề cử cho giải Quả Cầu Vàng, bài này tôi sẽ phân tích thông điệp và cấu trúc của phim để các bạn hiểu ngoài những gì mà nó biểu hiện thì phía sau nó còn có nhiều điều khác nữa. IMDb 8.4 , bài viết tiết lộ nội dung phim.
Ý nghĩa thông điệp truyền tải
Thường thì khi nói đến bộ phim này, người ta sẽ ưu tiên nhắc đến anh chàng diễn viên gạo cội, sau đó là doanh thu của phim, sau đó là các pha hành động mãn nhãn, hoặc kinh phí sx; hoặc khi nói về thông điệp, họ sẽ nói chung chung về tình bạn, tình yêu, quyết tâm chinh phục giới hạn này nọ. Còn riêng phần tôi, tôi sẽ chỉ ra mỗi chi tiết trong phim sẽ giống như một bánh răng của một bộ máy hoạt động hoàn hảo, mỗi chi tiết đó là có mục đích – ý nghĩa trong cái tổng thể chứ không phải góp nhặt vào cho có.
Phim bắt đầu với việc Maverick thực hiện lái thử nghiệm trong một dự án nghiên cứu cho máy bay thế hệ mới sắp bị ngừng tài trợ. Vị chỉ huy mới muốn phát triển dòng máy bay không người lái, bởi vì ông ấy hoặc hội đồng cấp cao nghĩ rằng yếu tố con người rất khó kiểm soát, và việc đó có thể tạo ra những rủi ro khi thực thi nhiệm vụ quân sự, để AI làm việc theo lập trình chính xác hoặc đưa ra “sự chọn lựa” có tỉ lệ thành công cao là một xu hướng của thời đại công nghệ, quan niệm này có đúng không? Sự thật là nó đã đúng, mặc dù Maverick được nhiều lần nhắc nhở rằng anh ấy chỉ cần đưa chiếc máy bay thử nghiệm đạt điểm móc 10.0 là hoàn thành nhiệm vụ, nhưng anh ấy vẫn muốn đẩy tốc độ lên cao hơn khiến nó bốc cháy, dự án máy bay có người lái xong đời.
Hàm ý của đoạn phim này chỉ ra sự không hoàn hảo của con người ở chỗ có cảm xúc và dễ bị nó chi phối – đây là điểm yếu kinh điển của con người. Tôi nói “kinh điển” bởi vì loài người biết rất sớm về nó, cho nên có rất nhiều vị lãnh tụ chuyên chế đã tìm mọi cách biến binh sĩ của họ thành vô cảm, hoặc nhiều mô hình xh muốn diệt đi cảm xúc, họ cho rằng cảm xúc là lý do khiến xh xẩy ra hỗn loạn và chiến tranh, nhưng nếu con người không có cảm xúc thì có còn là con người? Nhiều tiểu thuyết và phim cũng nói về vấn đề này. Vậy thì điểm yếu này có thể được khắc phục hay không? Và nếu có thì bằng cách nào? Phần còn lại của phim sẽ chỉ ra điều đó.
Bạn có nhớ phương án hoàn thành nhiệm vụ mà Maverick đưa ra nó như thế nào không? Bay uốn lượn theo con đường giữa 2 dãy núi để hệ thống tên lửa của địch không phát hiện, sau đó lao xuống vực phá hủy nhà máy hạt nhân, sau đó bay vút lên cao và chiến đấu với địch, tất cả phải hoàn thành trong thời gian định trước. Kịch bản không phải vẽ ra cái kế hoạch này cho có hoặc khiến cho nó mang phần kịch tính nhé, thật sự mà nói thì nó là biểu tượng cho hành trình của một đời người, là diễn biến của bộ phim, là diễn biến về cuộc đời của Maverick.
Khi người bạn của Maverick bị tử trận trong Top Gun 1, nó tương ứng với đoạn chiếc máy bay đang lao xuống vực, nếu Maverick vẫn sống theo cách bất cần như đầu phim thì trước hay sau gì anh ấy cũng sẽ chết hoặc thân bại danh liệt, nhưng một người bạn cũ của anh ấy đã tìm cách kéo anh ấy lên bằng cách giao cho một nhiệm vụ kiểu “bất khả thi” – tương ứng đoạn thả bom nhà máy hạt nhân. Bạn có thấy sau khi nhận được nhiệm vụ thì cuộc sống của Maverick chuyển hướng cực nhanh, giống đoạn chiếc máy bay kéo hết tốc lực để bay thẳng lên trời cao, anh ấy tìm về nơi cũ, gặp những người bạn, gặp lại tình yêu, truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ trẻ, chữa lành những vết thương – lấy lại niềm tin với đứa con của người bạn năm xưa.
Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?
Nếu so đường bay đó với nội dung phim hoặc với các nhân vật còn lại, thì khoản thời gian tập huấn của họ tương ứng với đoạn bay phối hợp và uốn lượn giữa 2 vách núi, và chỉ sau khi hoàn thành tốt chuyện đó cùng nhau thì họ mới được thực thi nhiệm vụ. Nghĩa là 1/3 cuối phim thì tương ứng với đoạn bị rada địch phát hiện và chiến đấu, nếu không có cuộc tập huấn của Maverick, những phi công trẻ thuộc loại giỏi nhất nước Mỹ này sẽ chết chắc khi đối diện với tên lửa và máy bay tiên tiến hơn.
Bạn nghĩ lý do gì giúp cho nhiệm vụ thành công và không tổn thất bất kỳ người nào? Vì Tom Cruice đóng phim này thì phải thành công thôi!? Không phải đâu, vì thông điệp chính của phim là “còn sống” – đây là một nhiệm vụ bất khả thi, mà chỉ có một người giàu cảm xúc như Maverick mới có thể hoàn thành được. Nếu đầu phim cho ta thấy cái khuyết điểm mà cảm xúc mang lại, thì phần còn lại cho chúng ta thấy cái ưu điểm của nó. Nếu không có việc Maverick kiên quyết đề ra kế hoạch mà một người khác, thì điều họ làm sẽ là chấp nhận hy sinh toàn bộ phi công miễn là nhiệm vụ được thành công.
Sự khác biệt lớn nhất giữa vô cảm (xúc) và giàu cảm xúc ở chỗ, cái trước chỉ chú trọng vào mục đích và kết quả mà bất chấp tổn thất về con người, cái sau thì trọng tâm là “còn sống” là sinh mạng con người, liệu bạn muốn có một chỉ huy vô cảm hay một chỉ huy như Maverick? Cũng bởi Maverick có quá nhiều cảm xúc và lương tâm nên ở trong hải quân suốt mấy chục năm mà vẫn không lên chức, trong khi những người bạn thì đều lên đến chức đô đốc hoặc phó đô đốc. Bạn nhớ khi Maverick gặp lại người bạn đã là đô đốc hải quân? Ông ấy bị ung thư và không nói được, căn bệnh này là một cách “chơi chữ” và châm biếm, nghĩa là để thăng chức thì bạn phải biết “câm họng” khi cần thiết, Maverick thì không làm được điều này.
Bộ phim cho chúng ta thấy con người cảm xúc vẫn có thể hoàn thành “mục tiêu” một cách tốt nhất mà không cần phải biến thành vô cảm, chỉ cần hướng cái cảm xúc đó theo đúng hướng, là hướng nào? Đó là đặt con người vào tình yêu, tình bạn, trách nhiệm, và một mục đích cao cả. Như tôi đã viết ở trên, Maverick có thể “chết” nếu anh ấy sống đơn độc, nhưng nhờ nhiệm vụ mà anh ấy đã “sống lại”, anh ấy cứu sống các phi công và nhờ đó mà các phi công cũng quay lại cứu sống anh ấy.
Tương ứng điều này là biểu tượng từ những chiếc máy bay, nó cũng là xu hướng “phát triển” của xh loài người trong hiện tại – chia cắt và biến con người thành robot. Chiếc máy bay thế hệ 1 có 2 phi công, thế hệ 2 có 1 phi công, thế hệ 3 sẽ là 0 phi công (đang thử nghiệm). Các máy bay Mỹ thắng phe địch ở chỗ họ phối hợp theo cặp, trong khi địch thì chiến đấu riêng lẽ dù thế hệ máy bay tiên tiến hơn nhiều.
Kể cả đoạn nguy hiểm cuối cùng, khi Maverick và con trai người bạn trong chiếc máy bay thế hệ cũ (2 phi công), máy bay hết vũ khí để chiến đấu và được cứu bởi đồng đội, đoạn này cũng mang thông điệp, chiếc máy bay 2 phi công đại diện cho gia đình (như cha và con), chiếc máy bay của đồng đội đại diện cho xã hội, con người trong gia đình sẽ bảo vệ nhau và con người trong xã hội sẽ bảo vệ gia đình, cuối cùng thì họ đã về nhà an toàn, tất cả đều còn sống.
Đầu phim, Maverick sống bất cần, con người bạn thân căm ghét anh ấy, các phi công cạnh tranh nhau; cuối phim, tất cả còn sống và bảo vệ nhau, Maverick cũng hứa hẹn có một gia đình hạnh phúc. Đây là một bộ phim đẹp và nhiều ánh sáng, ai bảo rằng không thể tạo ra được một bộ phim hành động bom tấn giàu ý nghĩa?! Tất cả nằm ở kịch bản phim, nếu chỉ có tiền mà không có kịch bản tốt thì cũng không thể tạo ra được một bộ phim hay, cùng là bom tấn như nhau, có bộ phim bị chửi sấp mặt, có bộ phim được vào đề cử ở LHP uy tín hàng đầu, hãy nghĩ về sự khác biệt đó.
Cảm ơn các bạn đã đọc bài, nhớ chia sẽ bài viết và giới thiệu Chí Blog đến mọi người, và tích cực “cứu tế” để mình có thêm động lực viết bài nghen.
OCB – ngân hàng phương đông, tk: 0003100008898001, NGUYỄN MINH CHÍ, chi nhánh Thủ Đức. Hoặc: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
Bí Mật Trái Đất Diệt Vong – Oblivion (2013): thì ra trái đất diệt vong là do UFO
Equilibrium (2002): vô cảm là cái giá để được hạnh phúc?
Cuộc Chiến Luân Hồi – Edge of Tomorrow (2014): hòa bình cho ngày mai
Báo Cáo Thiểu Số – Minority Report (2002): mắt thấy chưa hẳn là thật
About Author
