Tôi rất thích bộ phim này, nếu có cuộc bầu chọn cho tính nhân văn về nội dung thì sẽ không ngần ngại chọn Bicentennial Man. Phim nói về con đường của một robot phải đi để trở thành con người chân chính. Khi nói về con người, có vẻ chẳng có gì là ghê gớm, nhưng nếu đứng ở một góc nhìn khác, ta sẽ thấy sự việc khác đi rất nhiều. Trong vũ trụ bao la có bao nhiêu tinh cầu? Là hàng tỉ, trong hàng tỉ đó sẽ có bao nhiêu hành tinh như trái đất, có thể có vài, hoặc chỉ 1 duy nhất. Trong hàng triệu giống loài, chỉ có một giống loài được khả năng “biết mình sống”, là con người. Và để chúng ta được sinh ra, chỉ 1 tinh trùng còn sống, hàng triệu con khác đều phải chết. Chúng ta quý giá cỡ nào? Và chúng ta đang sống như thế nào?
Sau khi xem xong bộ phim, nhân vật khiến tôi kính phục nhất chính là người cha trong gia đình ấy, vì dẫu Andrew có đặt biệt trong hàng triệu robot được bán ra mà nếu không gặp ông, anh sẽ bị “giết chết” từ lúc ban đầu. Vì trong mắt nhà sản xuất thì Andrew là một sản phẩm lỗi, thứ mà họ cần là một robot biết phục tùng chứ không phải là có suy nghĩ và cảm xúc. Một điều kỳ diệu chỉ trở thành điều kỳ diệu khi có người nhìn ra, quý trọng, bảo vệ và vun trồng; mà để có những điều này thì cần đòi hỏi 2 thứ rất quan trọng: trí tuệ và nhân cách cao thượng.
Theo bạn thì một đứa trẻ cần yếu tố nào đầu tiên thì nó mới có thể trở thành một con người chân chính? Với tôi thì đó là “được xem như một con người”. Có vô số đứa trẻ bị đối xử như thú vật, khi chúng lớn, chúng sẽ như những con thú chỉ hành động theo bản năng. Những kẻ nô lệ sống quá lâu dưới chế độ nô lệ, sau khi được tự do thì tư tưởng của họ vẫn là tư tưởng của một nô lệ. Trở lại phim, Andrew có cơ hội trở thành con người là nhờ người cha và cô nhỏ đã xem anh như con người. Người cha thì đáng kính, cô nhỏ thì ngây thơ và hồn nhiên; tôi thích trẻ nhỏ là vì thế, vì chúng xem mọi thứ mà chúng yêu thương là ngang hàng, ví như gấu bông, cây cỏ, thú nuôi. Trong khi người lớn đối xử mọi thứ theo tương quan về địa vị hoặc lợi ích. “được xem như một con người” thì sẽ được đối xữ, tôn trọng, học hỏi, và tiếp nhận những cảm xúc (của người đối thoại) như một con người.
Nhờ được sự dạy bảo của người cha để học hỏi và sáng tạo, Andrew có khả năng kiếm tiền cho gia đình. Khi này cô nhỏ hỏi, vậy ai sẽ nhận tiền? Theo luật pháp, Andrew là đồ vật thuộc sở hữu của con người, vậy mọi điều Andrew làm ra đều thuộc về họ, và tôi chắc chắn là 99.99% người sẽ nghĩ thế và làm thế. Nhưng khi nhìn vào lương tâm một con người, chúng ta biết đó là sự bất công. Vì thế người cha đã mở tài khoản và phát lương cho Andrew.
Đỉnh cao trong nhận thức của một con người là gì? Là tự do! Thông qua việc đọc sách, nhận thức của Andrew ngày một phát triển, anh hỏi cô nhỏ “Tự do là gì? mà nó khiến bao người phải chết?“, Andrew muốn được tự do. Khi cô nhỏ nói việc này với người cha, ông nghĩ chính cô đã gieo vào đầu Andrew ý nghĩ này, cô đáp “Cha! là do cha! cha đưa cho anh ta hàng trăm cuốn sách, chỉ còn là vấn đề thời gian thôi“. Andrew đã đến và đưa ông tất cả số tiền mà anh kiếm được để chuộc tự do cho mình, ông không nhận và cho anh tự do. Tôi nghĩ tự do là món quà mà một con người khó trao tặng nhất cho ai đó hoặc thứ gì đó, bởi vì con người lúc nào cũng muốn sở hữu, vợ là “của” chồng, cha mẹ “của” con cái, con cái “của” cha mẹ, bằng sự sở hữu, ta muốn người/vật sở hữu phục vụ lợi ích của ta. Sau khi trao cho Andrew tự do, ông đuổi anh đi, dù anh muốn ở lại phục vụ. Việc này cũng có một hàm ý, tự do sẽ chẳng là tự do khi ta không biết dùng nó để làm gì. Về phần những quyển sách, bạn nghĩ tại sao có những chính quyền muốn đốt sách?
Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?
Điều gì sẽ nẩy sinh sau khi bạn hiểu và có tự do? Đó chính là câu hỏi triết học muôn thuở “mục đích, ý nghĩa đời sống của tôi là gì?”, và Andrew bắt đầu bằng việc tìm kiếm những robot như anh. Ngày nay, trong thế giới hiện đại với nhiều thông tin, bạn sẽ tìm thấy vô số câu trả lời của kẻ khác, vậy bạn có câu trả lời cho chính bạn hay chưa? Còn Andrew đã tìm thấy câu trả lời, mục đích của anh là được trở thành một con người thật sự.
Vì sao cô nhỏ yêu Andrew nhưng không thể lấy anh? Vì… anh thiếu một thân xác như con người. Cảm xúc, cảm giác, tri giác là thứ không thể thiếu đối với con người, nhờ nó, ta có thể cảm nhận mọi thứ xung quanh, những kinh nghiệm trong sự tiếp xúc, từ sự trừu tượng, biến thành những gì “thật” một cách trực tiếp, như mối quan hệ giữa tình yêu và tình dục. Hay như khi cô nhỏ ra đi, anh nói với cháu cô nhỏ “thật là nghiệt ngã khi cô khóc được, còn tôi không”. Có thể nói, phần lớn con người đều giành đời sống họ để theo đuổi nhục cảm của thân xác, trong khi đó quan điểm của tôn giáo là xem trọng tinh thần mà bỏ qua thân xác. Về phần tôi, tôi nghĩ bản chất con người thuộc về cả 2, do đó cả tinh thần và thể xác đều phải được tôn trọng, Sinh – lão – bệnh – tử đã đủ để giúp ta cảm nhận quá trình đi từ nhu cầu của bản năng thân xác đến sự phát triển của tinh thần. Con đường từ xác thịt đến tâm hồn có thể nhanh hoặc chậm ở từng người, nhưng đừng cố vứt bỏ thứ mình chưa thể vượt qua, nếu không thì chỉ mang ta xa rời nơi ta muốn đến.
Chúng ta thường đi tìm sự hoàn hảo, nhưng bạn có biết rằng, ta là chính ta, là duy nhất khi ta không hoàn hảo. Sự không hoàn hảo tạo ra sự khác biệt giữa người và người, nó tạo ra sự sinh động. “đôi khi quan trọng là phải không hoàn hảo,…, vậy để đi theo trái tim đó, người ta phải làm điều sai“
Sau khi có được một cơ thể với những cảm nhận như một con người, thì điều cuối cùng cản trở anh chính là “bất tử”, loài người có thể chấp nhận một robot bất tử nhưng không bao giờ chấp nhận một con người bất tử. Chính vì thế, Andrew đã từ bỏ sự bất tử của anh, anh nói “tôi thà chết như một con người, còn hơn bất tử như một robot…“. Những lời phát biểu trong phiên tòa cuối cùng rất ngắn, nhưng đã nói hết giá trị của một con người. Bạn nghĩ gì về chọn lựa của Andrew? Rất nhiều người muốn được bất tử nên tìm cách biến chính họ thành robot, bất tử để thỏa mãn những dục vọng đớn hèn. Hoặc ở phương diện khác, giữa sự sinh tồn và những giá trị tạo nên con người, thì cái nào quan trọng hơn? Câu trả lời cho vấn đề này được rất nhiều vị thánh đáp, và tất cả đều có quan điểm khá giống nhau.
Cảm ơn các bạn đã đọc bài, nhớ chia sẽ bài viết và giới thiệu Chí Blog đến mọi người, và tích cực “cứu tế” để mình có thêm động lực viết bài nghen.
OCB – ngân hàng phương đông, tk: 0003100008898001, NGUYỄN MINH CHÍ, chi nhánh Thủ Đức. Hoặc: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
Top 120 Best review phim ý nghĩa trên Chí Blog
Bài Kiểm Tra Kỳ Bí – Exam (2009): sinh tồn đa chủng tộc – đa văn hóa
12 Con Khỉ – 12 Monkeys (1995): Mon(day) – keys giải mã Enddate
Kẻ Đánh Cắp Giấc Mơ – Inception (2010): giải mã lại, from the beginning
Giải Mã Bí Ẩn Ngân Hà – Ad Astra (2019): chúng ta tìm gì bên ngoài?
Hố Đen Tử Thần – Interstellar (2014): nơi nào có tình yêu thì có sự sống
About Author
