Review Sách Fountainhead – Ayn Rand: Peter Keating – hình ảnh về chúng ta – CHÍ BLOG

Nhân vật Peter Keating (K) được xếp đầu tiên trong tác phẩm, sự sắp xếp này cũng không phải là sự ngẫu nhiên của tác giả. K mang trong mình những tính cách phổ biến nơi con người, đi đâu đó trên đường, ngồi đâu đó trong cơ quan, hiện diện trên các phương tiện truyền thông… và có lẽ K cũng hiện diện ngay chính trong bản thân tôi hay bạn.

K là một con người thông minh và năng động, có ngoại hình bảnh bao, anh biết cách tạo được ấn tượng và làm hài lòng người khác, biết tạo cho mình một dáng vẻ một phong cách nào đó. Chính tất cả những điều đó khiến anh luôn được ưa chuộng và là tâm điểm trước mọi người. K rất giỏi trong các quan hệ giao tiếp, anh trang bị cho mình những tính cách như lịch sự, nhã nhặn, hài hước, hiểu biết rộng (nhưng không sâu)…đó là những tính cách tạo nên sự thành công mà rất nhiều người luôn tìm cách học hỏi.
Mẹ của K là một người phụ nữ đảm đan, cũng như bao bà mẹ khác, bà rất yêu thương con của mình, bà luôn tìm cách hướng con mình đến những điều được cho là tốt đẹp (theo cách thông thường nhất mà người ta có). Bà mong anh học một ngành danh tiếng, thành một anh kiến trúc sư tài năng, làm trong một hãng lớn và trở nên giàu có, cưới được một cô vợ lắm tiền nhiều của. Bà luôn biết cách thuyết phục K nghe theo bà.
Được trang bị những hành trang đó, K như là một hứa hẹn để trở thành ngôi sao sáng chói trong tương lai, và tất nhiên điều đó cũng trở thành sự thật. Sau khi tốt nghiệp trường kiến trúc, anh có 2 cơ hội để lựa chọn, thứ nhất là một suất học bổng ở trường đại học mỹ thuật tại Pháp, thứ 2 là lời mời của một hãng kiến trúc sư danh tiếng tại New York. Từ nhỏ K đã có nhiều năng kiếu với môn hội họa, đi Pháp là một lựa chọn vô cùng tuyệt hảo, nhưng nếu trở thành nhân viên chính thức cho hãng kiến trúc sư danh tiếng kia (mà đó là một cơ hội khó được) thì tương lai thành công đã nắm trong tay một nửa, chính vì thế anh đã do dự trong lựa chọn. Anh hỏi ý kiến của mẹ, bằng sự hiểu thấu của một bà mẹ đối với con mình, bà đã dùng những lời châm chọc rằng nếu anh không chọn công ty đó thì sẽ tạo cơ hội cho một đối thủ của anh trong trường và kẻ đó sẽ cười vào mủi anh khi vượt qua anh, bà vẽ ra một viễn cảnh tươi đẹp khi làm việc cho một công ty danh tiếng hàng đầu, mọi người sẽ ganh tị với những gì anh có. Và cuối cùng anh đã chọn sự thành công thay vì điều anh thích.
Có những con người sống cả cuộc đời nhưng lại không biết mình thích gì và muốn gì. Họ thường chọn những cái gọi là Thành Công nói chung, đó là Danh Tiếng và Tiền Bạc, là sự Khâm Phục của người khác. Khi đối diện với cái Thành Công đó thì những ước muốn nằm sâu trong tâm hồn không thể ngoi lên được, so với sự thành công mà người người tôn vinh thì chúng thật mong manh và nhỏ nhoi. Ai ai cũng bảo rằng chọn lựa sự thành công theo cách ấy mới là sống thông minh và thực tế, những ai chọn ngược lại đều bị cười cợt và cho là ngu ngốc. Nếu sau này bởi vì chọn theo điều bản thân mong muốn mà thất bại thì họ sẽ nói rằng “đó! Đã bảo mà không chịu nghe”. Sống trong xã hội, con người rất khó phân biệt chính xác điều ta muốn và điều mà người khác muốn. Bởi sự khen chê của người khác mà rất thường khi ta tưởng điều họ muốn là điều ta muốn. Đó là tại sao mà có rất nhiều người thành công nhưng trong lòng họ luôn mang một sự ưu phiền không tên.
Ở công ty kiến trúc, để đạt được thế độc tôn của mình, anh đã trở thành người bạn rất thân với vị đồng nghiệp giỏi nhất. Anh luôn luôn tìm cách hỗ trợ anh ta, trong những cuộc trò chuyện chỉ có 2 người, anh mớm cho anh ta những suy nghĩ oán trách, rằng với tài năng của anh ta thì phải được công ty trả lương cao hơn và có nhiều quyền hơn. Nhờ sự tin cậy mà anh được anh ta giao cho những bản vẽ quan trọng, và thế là dần dần anh hầu như làm thay tất cả công việc của vị đồng nghiệp ấy, trong khi đó bởi sự tin tưởng lời tân bốc của anh mà anh chàng đồng nghiệp khốn khổ kia trở nên nhởn nhơ và kêu căng. Chúng ta sẽ không ngỡ ngàng chút nào đối với kết quả cuối cùng là vị đồng nghiệp ấy bị tống cổ khỏi công ty còn anh thì ngồi vào chức vụ ấy. Ngay cái lúc rời khỏi công ty mà anh đồng nghiệp vẫn nghĩ rằng anh là người bạn tốt nhất từng có kia đấy, thật mĩa mai.
Có lẽ ta có thể đạt được sự thành công hay địa vị nhờ vào thủ đoạn, nhưng chúng ta nên hiểu rằng mỗi vị trí trong công việc hay xã hội phải tương ứng với khả năng cần có. K là một con người thông minh giỏi quan hệ và thủ đoạn nên ngồi được vào vị trí kiến trúc sư trưởng, nhưng anh thiếu những chuyên môn cần thiết cho nó. Khi đối diện với những công trình lớn đòi hỏi tính sáng tạo và nghệ thuật thì anh cảm thấy bối rối. Đó cũng chính là lúc mà con người ta buộc phải tiếp tục gian dối để giữ lấy những gì đã đạt được, khi đã bắt đầu thì không thể quay lại. K đã nhờ Roark (R) – một người mà anh vừa khâm phục lại vừa căm ghét bởi tính cách lập dị của anh ta. Chính nhờ R mà K đạt được những thành công vang dội, càng thành công thì anh càng căm ghét R hơn nhưng lại phụ thuộc vào R hơn. Đó là một sự mâu thuẫn có ở tất cả những con người thành công bởi tài năng của người khác chứ không phải từ chính mình. Có thể sự thành công khiến ta say mê, khi được mọi người tân bốc, ta tưởng chính ta tạo ra nó, nhưng lúc ngồi lại một mình chỉ có ta với ta, thì ta chợt nhận ra rằng cái thành quả đó ta có được là do ăn cắp.
K yêu Catherine (C), C là một cô gái dịu dàng và trong trắng cũng có phần ngây thơ. Chỉ khi nào bên C thì anh mới cảm thấy lòng mình thanh thản, khi đó anh mới là chính anh. Đã có rất nhiều cơ hội để lấy C nhưng cũng như cái cách thức mà cuộc sống đã dẫn đưa anh, anh phải đối mặt với sự lựa chọn của mình. K yêu C như lại say mê Dominique – con gái ông chủ. Dominique là một cô gái xinh đẹp thông minh và cá tính, trong nàng có sự nổi loạn chống lại những gì đang diễn ra trong cuộc sống, bởi bản tính của xã hội làm nàng muốn nôn mửa. Vì muốn đi đến tận cùng của nỗi đau mà nàng chấp nhận lấy K, lấy một kẻ mà nàng biết là có một tâm hồn trống rỗng với trí thông minh vặt vảnh và chỉ có vẻ bề ngoài bảnh bao. Lấy K là một trải nghiệm mà nàng muốn, lấy một kẻ mà nàng vô cùng kinh bỉ và căm ghét. Cuối cùng thì K đã chọn Dominique thay vì C, những ham muốn tầm thường lại một lần nữa chiến thắng tình yêu thuần khiết trong anh dù rằng anh biết Dominique luôn kinh bỉ mình. Có thể nói giờ trong anh đã không còn tồn tại lòng tự trọng hay sự xấu hổ, đó là sự cùng cực hóa của tâm hồn.
Bằng vào khả năng giao tiếp, K được vị cổ đông đồng sáng lập công ty yêu quý. Bởi sức khỏe ông ngày càng suy sụp nên K được giao những quyền hạn của vị trí đó. Cũng như bao người, vị cổ đông này luôn muốn nắm giữ những quyền lực đối với công ty dù sức lực đã hao mòn. Trong một lần đến thăm, K và ông đã có một cuộc tranh cải nẩy lửa và anh đã giết chết ông ta, sự việc trở nên đáng buồn là sau cái chết thì kẻ thừa hưởng tài sản của ông lại là chính anh, ông đã yêu thương anh như một đứa con ruột thịt. Khi con người đã bị nhấn chìm trong sự say mê quyền lực cũng như địa vị thì mọi thứ khác như tình yêu và đạo đức đều bị chết ngạt. Trong cái ham muốn ấy ta không còn nhận ra những tình cảm thiêng liêng mà người khác dành cho mình, ta chỉ thấy chính ta, sự ham muốn của ta là tất cả. Để đạt được điều ham muốn thì con người phải bỏ ra một cái giá rất lớn là hủy hoại chính tâm hồn mình, cũng bởi cái giá quá lớn mà kẻ đó buộc phải đặt cho cái ham muốn đó vượt qua giá trị thật sự của nó để cảm thấy sự hy sinh của mình là xứng đáng. Và cũng vì thế mà con người càng muốn bảo vệ và nắm giữ nó một cách mãnh liệt hơn nên sẽ làm những việc càng tồi tệ hơn.
Có thể nói K đã bán rẽ linh hồn mình cho những thứ phù phiếm, muốn kéo dài sự thành công khi không đủ tài năng là một sự ảo tưởng. Trước những biến động của xã hội, trước sự tác động thật sự (cả tốt lẫn xấu) của những con người trí tuệ như Roark hay Gail hoặc Toohey thì K hay những người như anh ta cùng với những ham muốn phù phiếm của họ chỉ như thứ bọt xà phòng dễ vỡ, một thứ lục bình trôi nỗi không theo ý mình. Vậy, khi thứ ta tưởng là quý giá mà để có được ta phải trả giá bằng linh hồn…bị mất đi thì sẽ còn lại gì? Không còn lại gì cả, vì cơ hội là có hạn, thời gian là có hạn, sức khỏe và nhiệt huyết là có hạn. Thứ gì đã mất đi rồi thì không thể tìm lại được.
Với nhân vật Keating, chúng ta nên nhìn lại bản thân mình. Liệu những gì chúng ta đang theo đuổi có thật sự quý giá đối với ta? Liệu chúng ta có đang bị dẫn dắt bởi những phù phiếm mà xã hội theo đuổi? Cuộc sống là sự tranh đấu dai dẳng của 2 thế lực vô cùng mạnh mẽ là ánh sáng và bóng tối. Bóng tối thường vuốt ve chìu chuộng ta nhưng lại lấy đi của ta tư cách một con người, lấy đi tình yêu và sự an lạc. Trong khi đó ánh sáng luôn nghiêm khắc với những điều ta làm, chống lại sự ham muốn của thân xác, nhưng sống trong ánh sáng chúng ta có được những thứ có giá trị cao vời và trường tồn, trong ánh sáng ta thấy mình thăng hoa và sống có ý nghĩa, xứng đáng với giá trị là một con người.
Facebook Comments

About Author

Minh Chí

Bạn tôi góp ý là: nhiều người ở VN thích làm màu, nên tôi cần làm màu hơn thế. Cho nên các bạn cứ nghĩ tôi rất "đỉnh" là được!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Next Post

Review Sách The Fountainhead - Ayn Rand: Catherine - sự đáng thương của những tâm hồn ngây thơ – CHÍ BLOG

T2 Th8 27 , 2018
Catherine (C) là một nhân vật khá mờ nhạt trong tác phẩm, sự mờ nhạt đó cũng tương đồng với tính cách của cô. Tuy vậy tôi vẫn viết về nhân vật này vì những người có tính cách giống thế lại tồn tại khá nhiều trong xã hội, đôi […]

You May Like

Translate» English - Vietnamese