Để bạn đọc có thể hình dung rõ ràng vấn đề được nêu ra ở đây, một vấn đề rất quan trọng trong việc chọn lựa những đầu sách có giá trị, tôi sẽ đòi hỏi ở bạn một trí tưởng tượng tối thiểu nào đó. Hãy nhìn vào bất cứ cây xanh nào, ta tự hỏi “những tính chất nào giúp chúng tồn tại trong giông bão?”, ta biết đó là sự cứng cõi, tính dẻo dai, câu hỏi tiếp theo sẽ là “kết cấu nào tạo nên các đặc tính đó?”, bạn cưa ngang thân cây sẽ thấy ở trung tâm của nó có một thứ mà ta biết là lõi, và lõi của cây thì bền chắc hơn thứ gỗ bên ngoài. Tương tự một căn nhà cũng có kết cấu như vậy, được xây nên bởi bê tông cốt thép, một con người có khung xương để gánh toàn bộ da thịt. Giả sử ta băm nát cái kết cấu đó ra và trộn lẫn, rồi đúc lại một thân cây, một căn nhà, một con người thì chuyện gì sẽ diễn ra? Cây sẽ gãy ngang khi có gió, nhà sẽ sập khi run nhẹ, con người sẽ đổ xuống như một đống bùn.
Cấu trúc tư tưởng của con người cũng giống như thế, để có được một dáng vóc con người đích thực, tư tưởng ấy phải được xây trên một “bộ khung” hay một cái lõi nào đó, cái lõi đó chịu trách nhiệm gánh lấy đời sống của ta, để ta có thể “bước” lên từng cấp bậc của đời sống chứ không phải lăn xuống dốc như một mớ bùi nhùi. Tư tưởng của ta tiếp thu rất nhiều “thức ăn” trong đời sống, từ gia đình, từ xã hội, và nhanh nhất là từ sách. Vậy làm sao chọn được cuốn sách nào có nhiều “dưỡng chất” nhất để tạo nên “bộ khung” cho tư tưởng là điều cực kỳ cần thiết.
Một tác phẩm được gọi là vĩ đại khi nó chứa đựng thứ “dưỡng chất” mà ta nói ở trên, nó là thành quả từ sự đúc kết từ trí tuệ của con người. Và chắc chắn theo sau đó là một loạt các tác phẩm mang tính ăn theo, chúng băm nát cái “dưỡng chất” đó ra, mỗi nơi lấy một tí và trộn lẫn với vô số thứ tạp nham khác, để rồi khi con người tiếp thu cái thứ ăn theo ấy, họ không còn nhận ra sự biểu hiện của cái “dưỡng chất” ấy nữa, vì nó đã méo mó và biến chất.
Thực tế cho thấy ngành xuất bản VN đã đẩy ra thị trường đủ mọi loại sách từ thượng vàng cho đến hạ cám, trong khi đa số những người có trách nhiệm hay trí thức lại ngậm tiền để quảng bá mọi thứ được tung ra. Chẳng hề có một thước đo, một hệ thống nào về giá trị thật sự của chúng, đồ độc hại tràn ngập thị trường, người người ăn vào, và cái tư tưởng của ta nó như cơ thể vậy, sau một thời gian sẽ sinh ra bệnh hoạn, một thứ bệnh ung thư tư tưởng không thuốc chữa. Tư tưởng như một đống bùi nhùi thịt da xương lẫn lộn.
Có thể chữa bằng cách tiếp thu những tác phẩm vĩ đại mang nhiều “dưỡng chất” kia? Không thể! Vì họ đã tiếp thu thứ “dưỡng chất” bị biến chất rồi, tế bào tư tưởng bị trơ ra, bị chai sạn, bị đột biến nên nó không thể tiếp thu và cấu trúc lại được nữa. Đây cũng là câu trả lời cho sự biến chất và mất đạo đức cũng như nhân cách của đa số trí thức Việt. Dù họ đọc hàng trăm hàng ngàn cuốn sách thì cũng chẳng tiến lên được bước nào về mặt tư tưởng, nếu có thì đó là một khối không có hình hài ngày một phình ra.
Chính vì thế, việc chọn kỹ những thứ mình tiếp thu là cực kỳ quan trọng, đừng nhìn vào sự khen và chê của đám đông, của báo đài, của các trang mạng hay các nhóm. Hãy nhìn vào các giải thưởng có uy tín trên thế giới, các trang mà uy tín được công nhận, các bài viết đánh giá tác động cũng như đóng góp của tác giả và tác phẩm lên nền văn minh nhân loại. Sau khi tiếp thu những dưỡng chất trong các tác phẩm ấy, bạn sẽ có đủ ánh sáng để soi rõ thứ nào bổ dưỡng và thứ nào độc hại.
Nếu bạn thấy bài viết có ích cho bạn – cộng đồng – xã hội, hãy Share hoặc hỗ trợ tài chính bằng cách thỉnh thoảng mời Chí Blog 1 “ly cà phê bình dân”:
Người nhận: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
Đừng để điều tốt đẹp biến mất chỉ vì vô tâm
About Author
Bạn tôi góp ý là: nhiều người ở VN thích làm màu, nên tôi cần làm màu hơn thế. Cho nên các bạn cứ nghĩ tôi rất “đỉnh” là được!